Mutatis mutandis ialah frasa Medieval Latin yang membawa maksud "perubahan yang diperlukan telah dibuat" atau "sebaik sahaja perubahan yang diperlukan telah dibuat".[1][2][3] Ia kekal tidak diserap dalam bahasa Melayu dan oleh itu biasanya dicondongkan dalam tulisan. Ia digunakan dalam banyak negara bagi mengiktiraf bahawa perbandingan yang dilakukan memerlukan beberapa pemindaan yang ketara, yang dibiarkan tidak dinyatakan. Ia tidak dikelirukan dengan frasa yang serupa iaitu ceteris paribus, yang mengecualikan sebarang perubahan yang lain daripada yang disebut dengan jelas. Mutatis mutandis diganti secara mendadak oleh frasa bukan Latin yang setara, seperti tanpa hilang itlaknya,[4] namun masih digunakan dalam undang-undang, ekonomi, matematik, linguistik, dan falsafah. Khususnya dalam logik, ia ditemui apabila membincangkan faktual balas, sebagai trengkas bagi semua singkatan dan perubahan terbit yang telah dibincang sebelum ini.